چون نایب حسین در ایام جوانی در ردیف نوکرهای سهام السلطنه عرب قرار گرفته بود به انارک که رسید استقبال شایانی با قربانی شتر و گاو او را پذیرفتند پس از چند روزی توقف لقب سالاری را به نایب حسین و سردار جنگی را به ماشاالله خان پسر بزرگ نایب حسین و شجاع لشکری را به علیخان پسر دوم و سرتیپی را به اکبر شاه پسر سوم و سرهنگی را به رضا خان پسر چهارم و میرپنجی را به پسر پنجم رضاخان تفویض و آنها را به بخش خور دعوت و همراه بخور آمدند.پس از چهل روز توقف که شنیدند مخالفی در کاشان ندارند به کاشان برگشتند و پس از یکماه توقف در کاشان که سردار اسعد بختیاری به امر دولت آنها را تعقیب نمود مجددا به بخش خور در حدود 1200 نفر سوار و پیاده آمدند و مدتی در خور توقف کردند و در حدود چهل پنجاه دختر را به عقد خود از رؤسا و سرکردگان آنها درآوردند.ولی مرحوم ماشاالله خان سردار عقیده مذهبی کاملی داشت که اگر چند نفر شهادت میدادند این دختر در حباله ی نکاح دیگری است یا کفش و انگشتر نموده اند دستور صرف نظر از آن دختر را صادر می کردند حتی خودشان شخصی بنام ملا علی که از علمای کاشان بود همراه آورده بودند که دخترانی را که ازدواج می کردند او عقد یا اجرای صیغه می کرد.
موقعی که بخور آمدند مرحوم فرمان یغمائی و مرحوم حاج سلطان شمسائی و مرحوم (1)-این روایات از آقای احمد رستگار یغمائی است که خود شاهد و ناظر قضایا بوده است.احمد رستگار فرزند مرحوم هادی فرمان یغمائی است.در انشاء مقاله تغییری داده نمی شود.مجله ی یغما
میرزا آقا جان امام جمعه هم عهد شدند که در قلعه ی مهر جان محصور شده و وسیله راه ندادن آنها را به مهر جان فراهم نمایند و چون به آنها سردار پسر نایب حسین نامه نوشت و به آنها تأمین داد،جواب نوشتند به آدم یاغی نمیشود اطمینان حاصل کرد و نیامدند.چون عدهء زیادی از اهالی بخش خور به نایب حسین گرویده بودند آنها را برای محاصره ی قلعه مهر جان تحریض و تحریک نمودند و براهنمائی این عده ی مفروض که چون نام بردن آنها باعث رنجش فامیل آنها خواهد شد خودداری میشود بالاخره قلعه مهر جان را محاصره و پس از 6 روز جنگ و کشتار 12 نفر از نوکران نایب حسین و چند اسب به راهنمائی خود چند نفر اهالی مهرجان قلعه را سوراخ و فتح کردند و پس از گرفتن قلعه مهر جان مرحوم فرمان و مرحوم حاج سلطان و دیگران را تأمین دادند.
موقعی که مرحوم همایون پسر مرحوم فرمان را مرحوم دانش یغمائی که برادرزن شجاع لشکر پسر نایب حسین بود برای تأمین نزد سردار و نایب حسین میآورد بین راه اکبر شاه سرتیپ پسر سوم نایب حسین با مرحوم همایون بهم برخوردند یکنفر از مفروضین به اکبر شاه گفت اسب و دو نفر آدمهای شما را همین شخص کشته است.عصبانی شده فحش ناموسی به مرحوم همایون داد او هم بدون فکر فحش او را با چند تا اضافه رد کرد ده تیر خود را کشیده چند گلوله به او زد و او را کشت.
خبر به سردار رسید با حال تأثر از خانه بیرون آمده بردار خود را مورد لعن و طعن و فحش قرار داد ولی کار از کار گذشته بود.
پس از کشته شدن مرحوم همایون مرحوم سردار،مرحوم فرمان پدر همایون را مورد محبت و توجه قرار داده و تا محل بودند غالبا او را نوازش می کرد.
موقعی هم محمد علی گنابادی نایب حسین و اتباع او را برای غارت طبس به طبس برد و روز چهل و یکم بعد از کشتن همایون قاتلش در طبس کشته شد.
در شب عید نوروز مرحوم فرمان بر سفره شام دستور داد اسماعیل پسر همایون را که یک ساله بود و شیر میخورد بیاورند.موقعی که این طفل را آوردند و چشمش به او افتاد او را روی دامن گرفته و بنای بیتابی را گذارد.بنده رستگار و اخوان و همشیره ها هم بیاد کشتن برادر خود آمده مجلس عزاداری برپا شد.ضمن گریه و زاری صدای حلقه در شد.در را باز نمودم سه نفر از نوکرهای اکبر شاه سرتیپ که همراه او به طبس رفته بودند و از اهالی خور و آب گرم بودند بنام عباس سعیدی گرمهای،و قلی و فرج خوری پسر قربانی بپشت در ایستاده بودند همینکه آنها را مشاهده نمودم به تعجیل به مرحوم پدرم فرمان اطلاع دادم که نوکرهای اکبر شاه سرتیپ پشت در اجازه ی و کی آمدهای؟گفت الساعه آمده ام و دست در جیب کرده و پاکتی به مرحوم فرمان داد،مرحوم فرمان عینک خود را به چشم زد و فرمود چراغ را نگه دار پاکت را باز کرد پس از مطالعه نامه،سجاده خود را برداشته و به سجده افتاد.مادرم پرسید چه خبر شده؟گفت قاتل همایون در طبس کشته شده.گفت نامه را بخوان مطالب نامه این بود که سردار پسر بزرگ نایب حسین نوشته بود:
فدای آقای فرمان شوم.برادر من پسر شما را به ناحق کشت.در طبس به سزای اعمال خود رسید نعش او را به وسیله عباس گرمهای خدمت شما می فرستم که او را با آن حال ببینید بلکه انشاالله از او بگذرید اگر کفن او خونی شده عوض کنید و نماز بر او بخوانید و در آستانه ی امامزاده آبگرم(ع)به خاک بسپارید یک تخته قالی هم برای تقدیمی امامزاده فرستادم در حرم بیاندازند.سردار جنگ ماشاالله.
موقعی که این خبر خوش به مرحوم فرمان و ماها رسید آخر شب پدرم با مرحومه والده ام مشورت نمود که باید در این مورد چه عملی انجام دهیم.مرحومه والده ام گفتند صبح چند نفر از سادات را خبر کنید بیایند و آنها را با چند تا علم سیاه پوش شده بردارید با یک عده از اهالی بروید آبگرم و با احترام تمام پس از انجام نماز و تلقین در آستانه ی امامزاده دفن کنید و قاری برای قرائت قرآن کلام الله بر سر قبرش بگمارید.
من هم صبح که شد از مادرم درخواست نمودم که به پدرم بگوئید مرا هم همراه خود به آبگرم ببرد تا صحنه را تماشا کنم.من آنروز در حدود 12 سال داشتم و فعلا وارد 83 سال قمری هستم به آبگرم رفتیم جسد اکبر شاه را روی لنگه در چوبی گذارده و با نمد و با طناب پیچیده بودند.کفنش را که باز کردند تیری با تفنگ سربی بر پشت اکبر شاه اصابت نموده بود از پستان راستش پریده و دهان زخم مانند استکانی نمایش میداد و کفنش هم خونی شده بود.کفنش را عوض نموده نماز بر او خوانده شد و در بیرون حرم امامزاده آبگرم به خاک سپرده و سه نفر قاری هم با خرج پدرم سر قبر نشانده شد.
پس از ده روز نایب حسین و پسرانش از طبس مراجعت و مخصوصا ماشاالله خان سردار با 50 سوار بگرمه آمده و به منزل ما وارد شدند و با مرحوم پدرم به آبگرم رفتیم.پس از آنکه این محبت را از طرف پدرم نسبت به برادرش شنید فوق العاده پدرم را تحت توجه قرار داد و مدتی در بخش خور توقف نمودند.خود سردار چون دختری از اهالی گرمه به حباله نکاح درآورده بود غالبا به گرمه میآمد.از گرمه نامه ای به آقایان بیاضه حسنعلی خان و مرحوم مجد الاشراف و مستوفی(میرزا نصرالله)که عموزاده ی پدرم بود نوشت چون قلعه ی بیاضه را سواران نایب حسین محاصره داشتند آقایان را تهدید نمود که اگر از قلعه خارج نشوید و تأمین مرا قبول نکنید قضیه ی شما هم مثل قضیه ی قلعه ی مهر جان و کشته شدن پسر فرمان خواهد شد.مرحوم میرزا نصر الله مستوفی یغمائی که شخص باکمال و خوش خط و از طایفه ی یغما مرحوم بود در جواب نامه ی سردار کاشی نوشت که با این عملیاتی که از شماها بروز کرده ما تأمین جانی و ناموسی نداریم و در آخر نامه نوشته بود که شما ما را تهدید کرده اید که قضیه ی پسر آقای عمو فرمان خواهد شد به این رباعی نامه خود را خاتمه می دهم.
یا ما سر خصم را بکوبیم به سنگ یا او تن ما بدار سازد آونگ القصه در این سراچه ی پرنیرنگ یک کشته بنام به که صد زنده به ننگ
این نامه را که سردار قرائت کرد چند مرتبه پشت سر هم گفت ای(ق)و اتباع نایب حسین که اطراف قلعه ی بیاضه را محاصره داشتند خسارت زیادی به اهالی بیاضه رسانیده ولی موفق به گرفتن قلعه نشدند و مدت سه ماه در این حدود بیاضه و اردیب و گرمه و مهرجان و بخش خور بودند و محصول اهالی را پس از آنکه چرانیدند جمعآوری نموده بدست مرحوم قدرت الله خان و مسعود لشکر سپرده و مصمم برای کاشان شدند.
موقعیکه سردار با چند نفر به آب گرم که در آنجا غالبا سردار آمد و رفت مینمود و قلعه ی قدیمه ی آنجا را تعمیر میکرد برای سرکشی به آب گرم میآمد:یک موقع نامه ای به مرحوم فرمان پدرم نوشته بود که امشب را در آب گرم هستم و دلتنگ شما شدهام.چون از موقعیکه مرحوم پدرم جنازه سرتیپ بردارش را با احترام بخاک سپرده بود خیلی به او محبت می کرد.در نامه نوشته بود مقداری لوازمات هم برای ما بیاورید و اسبی هم برای سواری پدرم فرستاده بود.موقعیکه مرحوم فرمان قصد آب گرم کرد من هم از ایشان استدعا نمودم که مرا هم ببرید قبول کرده و رفتیم.موقعی که به آب گرم رسیدیم سردار از قلعه پایین آمد و پدرم را از اسب پیاده نمود و با نوازش و محبت به قلعه رفتیم و شب را در آنجا توقف داشتیم پس از صرف شام خود سردار محل خواب پدرم و مرا تعیین نموده دستور داد رختخواب آوردند و خوابیدیم.خود سردار هم در همان بالاخانه خوابید.نصف شب به پدرم صدا زد و گفت آقای فرمان شما هم امشب مانند من خواب نمی روید.گفتند بلی من هم بیخوابی دارم.گفت اگر مایل هستید بنشینیم و با هم صحبت کنیم.پدرم گفت اختیار با شماست.آن موقع مسعود لشکر که ابراهیم خان نام داشت با جهانگیر خان پسر عمویش پیش خدمت سردار بودند صدا زد:ابراهیم خان به عباس آب گرمی بگو قلیانش را چاق کندو برای آقای فرمان بیاورد.و به جهانگیر خان گفت سماور آتش بینداز و مشغول صحبت شدند.سردار گفت شما تجربه کار هستید و سرد و گرم دنیا را چشیده اید راهی برای تأمین ما از طرف دولت نمیتوانید برایمان نشان دهید که من از یاغی گری خسته شده ام و می دانم این کار عاقبت خوبی ندارد.مرحوم پدرم سئوال کرد اول این عمل شما از کجا شد.
چهار انگشت دستش را به سمت پدرم دراز کرد گفت برای چهار ریال رنگ کرباس.پدرم گفت چگونه شد.گفت پدر من کرباسی به رنگرز داده بود و هر موقعی که میرفت کرباس را بگیرد چون پول رنگ را نداشت بدهد رنگرز کرباس را نمیداد.یکبار رفته بود که به قلدری کرباس را بگیرد بین آنها منازعه شد.رنگرز به پدرم فحش داده بود.او هم رنگرز را گرفته در خم رنگ تیل انداخته بود و او را نگاه داشته بود تا خفه شود.و به منزل برگشت.ما در خانهای بودیم که تعدادی اطاق و هریک از ما برادرها که زن داشتیم در یک اطاق بودیم و سه نفر از خواهرها هم که شوهر داشتند هریک در یک اطاق بودند و پدرم هم در یکی از اطاق ها سکنی داشت.یک موقع دیدیم چند نفر از نوکرهای حکومت کاشان به خانه ما ریختند و پدرم را گرفتند و کتش را بستند و به او کتک میزدند.صدای ضجه ی مادرم که بلند شد رفتیم ببینیم چه خبر است.برادرم شجاع لشکر که صدای ناله مادرم را شنید چماقی داشت که سر آن آهنی نصب بود و آنرا شش پر میگفتند و به فرق یکی از نوکرهای حکومت کاشان نواخت که مغزش به اطراف اطاق پاشید و دو سه نفر از آنها را هم سر و دست شکستیم و فرار کردند.پس از دو الی سه ساعت شنیدیم که عده زیادی از کسان حکومت به خانه ما میآیند در را بستیم و سردر خانه را سوراخ کندیم موقعیکه آمدند در خانه را آتش بزنند از بالای در یک نفر دیگر از آنها را سرتیپ به گلوله بست و کشته شد.چون چند قبضه تفنگ تک تیر آلمانی و سر پر داشتیم آنها را عقب زدیم.بعد از چند ساعتی مشاهده نمودیم که عده زیادی قریب دو الی سه هزار نفر با بیل و کلنگ بخانه ما حمله نمودند که خانه را بر سر ما خراب کنند چون شب شده بود راهی از سمت بیابان میرفت سوراخ کردیم و به طرف کوه بالای فین رفتیم صبح ساعت ده عده زیادی از سوار و پیاده اطراف ما آمدند و جنگ شروع شد چند نفر از سواره های حکومت کاشان کشته شدند و یک داماد ما هم کشته شد و ما به سمت کوهسار متواری شدیم و بنای جمع آوری اشخاصی که مایل به عمل یاغیگری بودند شدیم و تا امروز قریب چند هزار نفر چه از طرف اتباع دولتی و چه از طرف ما کشته شده اند و خیلی از این عمل پشیمانم که چه خسارتی به مردم بیچاره رسیده است.
پس از دو ماه به سمت کاشان رفتند و پدرم را هم با برادرم مرحوم حاج فرمان همراه به کاشان بردند و پدرم و مرحوم حاج فرمان موقعیکه بختیاری ها دور آنها را گرفتند فرار کردند چنانکه همه میدانند بعدها وسیله تأمین خود را در زمان وثوق الدوله که نخست وزیر بود گرفتند و مدتی در یزد و اصفهان به سر بردند.وثوق الدوله،سردار و چند نفر آنها را به کاخ خود دعوت و به طمع اینکه ایالت خراسان را به سردار تفویض خواهد نمود آنها را دستگیر و در میدان توپخانه بدار آویخته شدند.
احمد رستگار یغمائی
:: موضوعات مرتبط:
تاریخی ,
,
:: بازدید از این مطلب : 917
|
امتیاز مطلب : 1
|
تعداد امتیازدهندگان : 1
|
مجموع امتیاز : 1